«پنجره جمعیتی »؛ فرصتی کم نظیر

در حال حاضر در دنیا بحث جدیدی مطرح‌شده است با عنوان پنجره جمعیتی؛ یعنی دقیقاً همین فرصتی که در حال حاضر جمعیت ما در آن قرار دارد، پنجره جمعیتی شامل حال کشوری می‌شود که سهم جمعیت مولد یا بالقوه فعال اقتصادی‌اش به بالاترین میزان برسد که در حال حاضر در کشور ما این جمعیت چیزی حدود ۷۰ درصد است. هرگاه در جامعه‌ای حداقل ۷۰ درصد از جمعیت در بازه سنی ۱۵ تا ۶۴ سال (سنین فعالیت و کار) باشند، اصطلاحاً آن جامعه در فرصت پنجره جمعیت تعریف می‌شود. طبق پیش‌بینی‌های مرکز آمار کشور، جمعیت مولد کشور یعنی ۱۵ تا ۶۴ ساله‌هایی که در سن کار و فعالیت و تولید قرار دارند، از سال ۱۳۹۶ تا سال ۱۴۱۵، با افزایشی قابل‌توجه از حدود ۵۶ میلیون نفر به ۶۵ میلیون نفر خواهند رسید و این یعنی گشوده شدن پنجره جمعیتی بزرگ‌تری به روی کشورمان. بر اساس پیش‌بینی‌های صورت گرفته، ۳۰ تا ۶۵ ساله‌هایی که در حال حاضر بیشترین سهم از جمعیت کشور را به خودشان اختصاص داده‌اند، یعنی چیزی حدود ۶/۴۵ درصد، در سال ۱۴۱۵ هم بالاترین سهم از جمعیت را خواهند داشت، یعنی چیزی حدود ۵/۴۷ درصد.

پنجره جمعیت فرصتی طلایی برای اصلاح ساختار‌های جمعیتی و همچنین رشد و پیشرفت علمی و اقتصادی است که اگر مغتنم شمرده نشود نه‌تن‌ها خود تهدید خواهد بود بلکه بعد از عبور از پنجره جمعیت امکان مدیریت و ترمیم ساختار‌های جمعیتی و تحقق رشد و توسعه بسیار پایین و قریب به ناممکن می‌گردد. کشور‌های توسعه‌یافته صنعتی زمانی رشد و پیشرفت را تجربه کردند که در پنجره جمعیت بودند و در شرایط کنونی اغلب آن‌ها بعد از عبور از پنجره جمعیت به انواع مشکلات اجتماعی و رکود اقتصادی مبتلا گشته‌اند. ایران اسلامی تا حدود ۱۴۱۵ در فرصت پنجره جمعیت است و از حدود ۲۰ سال آینده با بسته شدن پنجره جمعیت روبه‌رو خواهد گشت. این در حالی است که متأسفانه در حال حاضر از فرصت بالقوه پنجره جمعیت در مسیر رشد و پیشرفت استفاده‌نشده و مراحل رشد اقتصادی را طی نکرده است و با نهایت تأسف به علت سرعت‌بالای سیر سالمندی در کشور گذار از فرصت پنجره طلایی جمعیت با سرعت زیادی در حال وقوع است. به‌این‌ترتیب نظام اسلامی ایران و در واقع مهد تمدن نوین اسلامی برای اصلاح الگوی فرزندآوری، ارتقای ساختار جمعیت پایدار و در ادامه دستیابی به پیشرفت و توسعه همه‌جانبه، کمتر از بیست سال زمان دارد و در غیر این صورت تا سه دهه آینده ایران اسلامی یکی از سه کشور سالمند جهان خواهد بود. رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره فرصت جمعیتی کشور، در بیانیه گام دوم انقلاب تأکید می‌کنند: «مهم‌ترین ظرفیت امیدبخش کشور، نیروی انسانی مستعد و کارآمد با زیربنای عمیق و اصیل ایمانی و دینی است. جمعیت جوان زیر ۴۰ سال که بخش مهمی از آن نتیجه‌ی موج جمعیتی ایجادشده در دهه‌ی ۶۰ است، فرصت ارزشمندی برای کشور است. ۳۶ میلیون نفر در سنین میانه‌ی ۱۵ و ۴۰ سالگی، نزدیک به ۱۴ میلیون نفر دارای تحصیلات عالی، رتبه‌ی دوّم جهان در دانش‌آموختگان علوم و مهندسی، انبوه جوانانی که باروحیه‌ی انقلابی رشد کرده و آماده‌ی تلاش جهادی برای کشورند و جمع چشمگیر جوانان محقق و اندیشمندی که به آفرینش‌های علمی و فرهنگی و صنعتی و ... اشتغال دارند؛ این‌ها ثروت عظیمی برای کشور است که هیچ اندوخته‌ی مادّی با آن مقایسه نمی‌تواند شد.»